معرفی مرکز صنعتیسازی نانوفناوری کاربردی (ICAN)
توسعه فناوری مسیری است که بسیاری از کشورهای توسعه یافته و یا حتی در حال توسعه از این مسیر برای تسریع روند رو به رشد خود استفاده نمودهاند و با ایجاد موسساتی تخصصی به بخشی جدا نشدنی از مرزهای دانش و فناوری تبدیل شدهاند.
مسیر توسعه فناوری تا سال 1396 کمتر به صورت تخصصی، سیستمی و هدفمند در ایران پیگیری شده بود تا اینکه در شهریور ماه سال 1396 ستاد ویژه توسعه فناوری نانو با هدف توسعه شبکهای محصولات فناوری نانو اقدام به تاسیس مرکز صنعتیسازی نانوفناوری کاربردی نمود. در این مرکز هشت شرکت سازنده تجهیزات ساخت و تولید در حوزه فناوری نانو، تجهیزات خود را در مقیاس آزمایشگاهی و نیمه صنعتی مستقر نمودهاند. استقرار این تجهیزات در ICAN سبب شکلگیری شش پلتفرم فناوری در این مرکز شده است: پلتفرم نانومواد، پلتفرم پلاسمای سرد، پلتفرم نانوالیاف، پلتفرم نانوکامپوزیت، پلتفرم نانوکویتاسیون و پلتفرم نانوپوششهای سخت.
هدف اصلی مجموعه ICAN، رفع نیازها و مشکلات صنعت از طریق ایجاد یک مرکز نوآوری و خلاقیت و در ادامه تکمیل زنجیره ایده تا ثروت و در نهایت تولید ثروت است. این هدف با دو رویکرد در ICAN دنبال میشود:
* توسعه فناوری از مسیر همکاری فناورانه: اساس شکلگیری توسعه فناوری در ICAN مشارکت محققین و پژوهشگران در توسعه کاربرد و یا محصول با شرکتهای سازنده تجهیزات مستقر در مرکز است. این مدل از همکاری به دوشکل در مرکز صورت میگیرد:
- علاقمندیهای شرکتهای سازنده تجهیزات در ICAN از طریق قسمت موضوعات پیشنهادی مرکز، در قالب پایاننامه و یا فرصت صنعتی جهت همکاری معرفی میگردد. محققین و پژوهشگران میتوانند پس از مطالعه دقیق موضوع و الزامات آن، طرح پیشنهادی خود را از طریق سایت مرکز ارسال نمایند.
- محققین و پژوهشگرانی که در راستای هریک از پلتفرم فناوریهای مستقر در ICAN ایدهای جهت توسعه کاربرد یا محصول دارند میتوانند ایده خود را در قالب یک طرح، از طریق سایت مرکز به ICAN ارسال نمایند.
* طرحهای ارسال شده به مرکز مورد ارزیابی و بررسی قرار میگیرند و در صورت تایید طرح، ICAN علاوه بر فراهم نمودن تجهیزات مورد نیاز، با حمایتهای مادی و معنوی خود این مسیر را برای پژوهشگران هموار میسازد.
* ارائه خدمات ساخت و تولید نانو: در این رویکرد ICAN با ارائه خدمات ساخت و تولید به پژوهشگران و صنعت دو هدف اصلی را پیگیری مینماید:
- تسهیل فرآیند پژوهش و کمک به محققین از طریق ارائه خدمات و نیز ارائه مشاوره رایگان در حوزه استفاده از تجهیزات مستقر در مرکز.
- فروش تجهیزات به مراکز صنعتی و پژوهشی از طریق ارائه خدمات به آنها و اثبات کارایی دستگاه.
ICAN و تغییر ادبیات توسعه فناوری
"ICAN"، مسیری است جهت "توسعه شبکهای فناوری نانو". ICAN با ایجاد بستری مناسب جهت ایجاد و توسعه همکاریهای فناورانه بین پژوهشگران و شرکتهای سازنده تجهیزات ساخت و تولید در حوزه فناوری نانو، ادبیاتی جدید را در فرآیند توسعه فناوری شکل داده که در آن پیمودن یک فرآیند در قالب یک کار تیمی منجر به توسعه یک محصول یا کاربرد جدید در حوزه فناوری نانو میگردد و هر جز این شبکه (شرکت مالک پلتفرم، پژوهشگر یا به عبارتی توسعه دهنده و صنعت) در نهایت از دستاوردهای مادی و معنوی این مشارکت منتفع خواهد شد. ICAN، در این مسیر با ایجاد فضایی سازنده جهت تعامل بخشهای مختلف این شبکه، با حمایتهای مادی و معنوی خود سعی در تسریع این فرآیند و کاهش آسیبهای احتمالی این مسیر نموده است تا هر سه بخش این شبکه در کمال آرامش به تعامل و همکاری با یکدیگر بپردازند.
ضرورت تأسیس ICAN
- نیاز به استفاده از ظرفیت شرکتهای دانش بنیان داخلی جهت پرنمودن فاصله دانشگاه و صنعت
- حمایت از طرحهای نوآورانه در مرحله ایده، نمونه آزمایشگاهی و نیمه صنعتی و تکمیل زنجیره ایده تا ثروت
- ایجاد بستر مناسب جهت تسریع و تسهیل فرآیند نمونهسازی تا تحقیق و توسعه کاربردی
- ایجاد شبکهای از افراد متخصص و توانمند در حوزه فناوری نانو
- جلوگیری از توقف طرحهای فناورانه در مراحل ابتدایی به علت هزینههای بالای فرآیندهای تحقیق و توسعه
- ارائه پاسخ نوآورانه به نیاز صنعت در قالب حمایت از طرحهای نوآورانه و پذیرش ریسک آنها
- ارائه خدمات جهت رفع نیازهای صنعت و نیز ایجاد دسترسی پژوهشگران به تجهیزات ساخت و تولید در حوزه فناوری نانو
فعالیتهای اصلی ICAN
- کمک به روند توسعه فناوری تا مرحله تولید نمونه اولیه (پروتوتایپ)، تولید نیمه صنعتی (پایلوت) و صنعتی
- ایجاد شبکهای از شرکتهای دانش بنیان مستقر در مرکز، پژوهشگران و صنعت در قالب همکاریهای فناورانه
- فراهمکردن زمینه نوآوری و ایدهپردازی
- جمعآوری نیازها و مشكلات صنعت و تبدیل آنها به پروژههای كاربردی در قالب همکاریهای فناورانه
- حمایت از ایدههای کاربردی تا رسیدن به محصول تجاری
- حمایت از ثبت اختراع خارجی (پتنت)
- کمک به ثبت شرکت و استقرار آن در مرکز رشد
- ارائه تسهیلات برای تجهیز و راهاندازی کارگاه در مرحله تولید نیمه صنعتی
- تأمین هزینه آزمونهای داخلی و بینالمللی، اخذ استانداردها و سایر تاییدیهها
- حمایت از تجاریسازی و ارائه خدمات جهت توسعه بازار
- تسهیل خرید محصول توسط صنعت
- ارائه خدمات ساخت و تولید در حوزه فناوری نانو توسط شرکتهای دانش بنیان مستقر در مرکز به پژوهشگران و صنعت
- برگزاری كارگاههای تئوری و عملی آشنایی با کاربردهای پلتفرم فناوریهای مستقر در مرکز در صنایع مختلف
- برگزاری سمینارها/کارگاههای تخصصی با حضور صنعتگران
چشمانداز ICAN
ایجاد یکی از بزرگترین قطبهای توسعه فناوری در کشور مبتنی بر توسعه همکاریهای فناورانه طی پنج سال آینده.
اهداف ICAN
- توسعه محصول و یا کاربرد فناوری در قالب ساخت نمونه اولیه (پروتوتایپ) و یا نیمه صنعتی (پایلوت)
- شکلگیری همکاریهای فناورانه بین دانشگاه و شرکتهای سازنده تجهیزات ساخت و تولید در حوزه فناوری نانو
- ارائه نتایج حاصل از همکاریهای فناورانه به صنعت جهت رفع مشکلات موجود و یا بهیود فرآیندهای آن
- کمک به ایجاد شرکتهای دانش بنیان جدید
- حفاظت از حقوق مادی و معنوی ذینفعان همکاریهای فناورانه در قالب ثبت اختراع (پتنت)
پلتفرم فناوریهای مستقر در ICAN
- نانوپوششهای سخت
- نانوکامپوزیت پلیمری
- نانوالیاف
- نانوکویتاسیون
- پلاسمای سرد
- نانومواد
شبکه مخاطبان ICAN
- پژوهشگران (توسعه دهندگان): اساتید دانشگاهها؛ محققین پسا دكتری؛ دانشجویان دكتری؛ دانشجویان كارشناسی ارشد؛ فارغالتحصیلان دكتری و یا كارشناسی ارشد، مراکز تحقیقاتی، پژوهشگاهها و شرکتهای دانش بنیان
- صنایع: کارخانهها و کارگاههای صنعتی و تولیدی
- شرکتهای دانش بنیان فعال در حوزه فناوری نانو (دارای پلتفرم فناوری)

خبرنامه